Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα

Αυτό το λήμμα αφορά την κυριότερη από τις πρώην Ευρωπαϊκές Κοινότητες. Για το διάδοχο οργανισμό και πρώην Πυλώνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δείτε: Ευρωπαϊκή Κοινότητα. Για το συλλογικό χαρακτήρα των τριών Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, δείτε: Ευρωπαϊκές Κοινότητες.

Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα    European Economic Community (en) Communauté économique européenne (fr) Europäische Wirtschaftsgemeinschaft (de) Europæiske Økonomiske Fællesskab (da) Comunidad Económica Europea (es) Comunità Economica Europea (it) Europese Economische Gemeenschap (nl) Comunidade Económica Europeia (pt)
Sui generis διεθνής οργανισμός
1958 – 1993/2009 →
Σημαία
Ύμνος Ωδή στη Χαρά
Τοποθεσία Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα Τα μέλη της ΕΟΚ το 1990   Ιδρυτικά μέλη   Διεύρυνση της Κοινότητας
Πρωτεύουσα		Βρυξέλλες Λουξεμβούργο Στρασβούργο1
Γλώσσες		9 (1993)  Αγγλικά Γαλλικά Γερμανικά Δανικά Ελληνικά Ισπανικά Ιταλικά Ολλανδικά Πορτογαλικά
Πολίτευμα		Διεθνής οργανισμός
Πρόεδρος
-	1958–1967	Βάλτερ Χάλσταϊν
-	1967–1970	Ζαν Ρεΐ
-	1973–1977	Φ.-Ξ. Ορτολί
-	1977–1981	Ρόι Τζένκινς
-	1981–1985	Γκαστόν Θορν
-	1985–1993	Ζακ Ντελόρ
Νομοθετικό Σώμα
-	Άνω Βουλή	Συμβούλιο Υπουργών
-	Κάτω Βουλή	Ευρ. Κοινοβούλιο
Ιστορική εποχή		Ψυχρός πόλεμος
-	Υπογραφή συνθ.	25 Μαρτίου 1957
-	Ιδρύθηκε	1 Ιανουαρίου 1958
-	Ευρ. Κοινότητες	1 Ιουλίου 1967
-	Τμήμα πυλώνα	1 Νοεμβρίου 1993
Νόμισμα		ECU Γερμανικό μάρκο,Γαλλικό φράγκο, Φιορίνι Ολλανδίας, Βελγικό Φράγκο, Φράγκο Λουξεμβούργου, Κορόνα Δανίας, Λιρέτα Ιταλίας, Λίρα Ιρλανδίας, Στερλίνα, Δραχμή, Πεσέτα, Εσκούδο
Σήμερα		ΕΕ
1 De facto μόνο, καθώς φιλοξενούσαν τα κυριότερα ιδρύματα της κοινότητας, αλλά δεν κατείχαν τον τίτλο της πρωτεύουσας, διότι η ΕΟΚ ήταν διεθνής οργανισμός.

Η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ) υπήρξε η σημαντικότερη και γνωστότερη από τις τρεις Ευρωπαϊκές Κοινότητες (οι άλλες δύο ήταν η ΕΚΑΧ και η ΕΥΡΑΤΟΜ). Ιδρύθηκε την 1η Ιανουαρίου 1958 με τη θέση σε ισχύ της ομώνυμης Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (υπογραφή 25.3.1957). Με την έναρξη ισχύος της Συνθήκης του Μάαστριχτ το 1993 ιδρύθηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ΕΟΚ μετονομάστηκε ως Ευρωπαϊκή Κοινότητα, η οποία αποτέλεσε το σπουδαιότερο τμήμα του πρώτου από τους Τρεις Πυλώνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Συνθήκη της Λισαβόνας ενοποίησε τους Τρεις Πυλώνες αλλάζοντας δραστικά της δομή και τη λειτουργία της Ένωσης, όπως τη γνωρίζουμε με τη σημερινή της μορφή.

Προϊστορία του θεσμού

Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το Ναζιστικό κόμμα στη Γερμανία επεξεργάστηκε ένα σχέδιο για την ενοποίηση της Ευρώπης, έτσι ώστε να μπορεί να ελέγχει τους πόρους. Εμπνευστής του προγράμματος, ήταν ο υπουργός οικονομικών του Χίτλερ, Βάλτερ Φουνκ που δημοσίευσε το 1942 τη μελέτη του, με τον τίτλο Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (Europäische Wirtschaftsgemeinschaft).

Το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου άφησε την Ευρώπη κατεστραμμένη, διαιρεμένη και ελεγχόμενη από εξωευρωπαϊκά κέντρα, ΗΠΑ και ΕΣΣΔ, που αποφάσιζαν για αυτήν αγνοώντας την. Την ίδια περίοδο, η σταδιακή απώλεια των αποικιών περιόρισε την ήδη κλονισμένη οικονομική και πολιτική ισχύ των ευρωπαϊκών κρατών. Παράλληλα, οι εκατόμβες των θυμάτων των δύο Παγκοσμίων Πολέμων κλόνισαν ανεπανόρθωτα την ιδέα του εθνικού κράτους. Επίσης, μετά τον πόλεμο, το κράτος έχασε βαθμιαία το δεσπόζοντα ρόλο του στην οικονομία, της οποίας ο έλεγχος πέρασε σε πολυεθνικά κεφάλαια για τα οποία τα εθνικά σύνορα ήταν πρακτικώς μόνο εμπόδιο στη διεύρυνση των δραστηριοτήτων τους. Οι τάσεις αυτές στην οικονομία, η οποία από εθνική μεταβαλλόταν σε διεθνή, επέβαλλαν την πολιτική και οργανωτική αναδιοργάνωσή της. Απάντηση σ’ αυτό το αίτημα της αγοράς ήταν οικονομική συνεργασία των κυβερνήσεων σε διεθνές επίπεδο.

Στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, με τις οικονομίες των ευρωπαϊκών κρατών εξαρθρωμένες, οι ΗΠΑ βρέθηκαν αντιμέτωπες με την ανάγκη αναχαίτισης (containment) του κομμουνισμού. Έτσι άρχισαν να πιέζουν τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να αναζητήσουν μορφές οικονομικής και αμυντικής συνεργασίας για την ανάσχεση της εξ ανατολών απειλής. Πρώτο μέτρο τους ήταν το Σχέδιο Μάρσαλ, για την αξιοποίηση του οποίου οι ευρωπαϊκές χώρες έπρεπε να επεξεργαστούν από κοινού ένα πρόγραμμα οικονομικής ανάπτυξης. Αυτό το πρόγραμμα οδήγησε το 1948 στη σύσταση του Οργανισμού Ευρωπαϊκής Οικονομικής Συνεργασίας (από το 1961 Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης). Την ίδια περίοδο αρχίζουν να εκδηλώνονται και οι πρώτες ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες. Έτσι το 1947 το Βέλγιο, η Ολλανδία και το Λουξεμβούργο προχωρούν στην τελωνιακή τους ένωση (Μπενελούξ).

Το διάστημα 1948-1954 θα εκδηλωθούν μια σειρά από πρωτοβουλίες (Συμβούλιο της Ευρώπης, ΕΚΑΧ, ΕΑΚ, ΔΕΕ) με περιορισμένα αποτελέσματα. Έτσι οι προσπάθειες στράφηκαν στην οικονομική συνεργασία. Δύο Διασκέψεις των έξι υπουργών Εξωτερικών της ΕΚΑΧ τον Ιούνιο του 1955 στη Μεσσήνη και το Μάιο του 1956 στη Βενετία έθεσαν τις βάσεις για την ανάπτυξη της οικονομικής συνεργασίας και τη συγκρότηση μιας κοινής αγοράς, χωρίς εσωτερικούς και με κοινούς εξωτερικούς δασμούς, προετοιμάζοντας έτσι την υπογραφή της Συνθήκης της Ρώμης, λίγο αργότερα.

Ίδρυση

Οι πρώτες χώρες μέλη της ΕΟΚ με βάση τη συνθήκη της Ρώμης.

Στις 25 Μαρτίου 1957 υπεγράφη στη Ρώμη από τις αντιπροσωπείες των κρατών μελών της ΕΚΑΧ (Βέλγιο, Δυτική Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Λουξεμβούργο και Ολλανδία) η συνθήκη με την οποία ιδρυόταν η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα. Με αυτήν τον υπερεθνικό οργανισμό που θα εγκαθίδρυε και θα συντόνιζε την Κοινή Αγορά η οποία θα επέτρεπε την ελεύθερη διακίνηση εμπορευμάτων, προσώπων, υπηρεσιών και κεφαλαίων, κατά τα πρότυπα του Διαφωτισμού και της επιγραμματικής εκφράσεως laissez faire, laissez aller, laissez passer. Με την ίδρυσή της, τα κράτη μέλη εκχώρησαν το κυριαρχικό δικαίωμα της δασμολογικής πολιτικής, το οποίο περιήλθε στη δικαιοδοσία των οργάνων της ΕΟΚ, αλλά και από την παλαιότερη Συνθήκη των Παρισίων (1951) με την οποία είχε ιδρυθεί η ΕΚΑΧ.

Στόχοι και επιδιώξεις

Σε αντίθεση με τη συνθήκη των Παρισίων, η συνθήκη δημιουργίας της ΕΟΚ ήταν απλώς ένα γενικό πλαίσιο δράσης. Με εξαίρεση την ΚΑΠ και την Τελωνειακή Ένωση, απλώς απαριθμούσε στόχους, αφήνοντας στα θεσμικά όργανα την ελευθερία δράσης για την εκπλήρωσή τους. Έτσι οι κοινοτικοί θεσμοί αποκτούσαν έναν αποφασιστικό ρόλο στην προώθηση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, αν και οι εξουσίες τους περιορίζονταν σε σχέση με τις αντίστοιχες της συνθήκης των Παρισίων στον οικονομικό τομέα.

Αν και απώτερος σκοπός της ΕΟΚ ήταν η προώθηση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, σε πρώτη φάση δόθηκε προτεραιότητα στην οικονομική συνεργασία, στην υποβοήθηση της ανάπτυξης και στην εξάλειψη των οικονομικών ανισοτήτων. Η οικονομική ολοκλήρωση επελέγη ως μέσο για επίτευξη της βελτίωσης της οικονομικής αλλά και της κοινωνικής ευημερίας και εν τέλει για την προώθηση και της πολιτικής ολοκλήρωσης.

Για την ΕΟΚ ετέθη ο στόχος της ισόρροπης και σταθερής οικονομικής ανάπτυξης μέσω:

• Της δημιουργίας ενός ενιαίου χώρου χωρίς εσωτερικά σύνορα που θα επέτρεπε την ελεύθερη μετακίνηση εμπορευμάτων, προσώπων, υπηρεσιών και κεφαλαίων.
• Της εφαρμογής κοινής δασμολογικής πολιτικής προς τις τρίτες χώρες.
• Την προστασία των ασθενέστερων χωρών, περιφερειών, αλλά και κοινωνικών ομάδων μέσω των διαφόρων προγραμμάτων περιφερειακής ανάπτυξης, της ΚΑΠ και των επιχειρησιακών πλαισίων.
• Της ίδρυσης μιας κοινής οικονομικής και νομισματικής ένωσης και τη μελλοντική (για τα δεδομένα της εποχής) προοπτική ενός κοινού νομίσματος.

Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων προωθήθηκαν μια σειρά από δραστηριότητες που περιελάμβαναν:

1. Τη σταδιακή κατάργηση όλων των δασμών, των ποσοτικών περιορισμών και των μέτρων προστατευτισμού μεταξύ των κρατών μελών.
2. Κοινή εμπορική πολιτική προς τις τρίτες χώρες.
3. Κοινή πολιτική σχετικά με την είσοδο και τη μετακίνηση προσώπων στην κοινή αγορά, είτε από τα κράτη μέλη, είτε από τρίτα κράτη.
4. Κοινή πολιτική στον τομέα της γεωργίας, της αλιείας (ΚΑΠ), της ενέργειας και σταδιακά σε όλους τους τομείς οικονομικής δραστηριότητας.
5. Σταδιακή εφαρμογή κοινών κανόνων προστασίας της αγοράς και κρατικού παρεμβατισμού σ' αυτήν.
6. Την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της βιομηχανίας.
7. Την ενίσχυση της οικονομικής συνοχής, μέσω διαφόρων κοινοτικών προγραμμάτων.
8. Την προώθηση της έρευνας και της τεχνολογίας, καθώς και την ενίσχυση της εκπαίδευσης και της κατάρτισης.

Παρά τη σημαντική πρόοδο οι περισσότερες από αυτές τις δραστηριότητες άρχισαν να δίνουν καρπούς μόλις στα μέσα της δεκαετίας του 1990 και ακόμη και τώρα αποτελούν σε μεγάλο βαθμό ζητούμενο. Από αυτής της απόψεως, κύρια συμβολή της ΕΟΚ, μέχρι την ίδρυση της ΕΕ ήταν η προεργασία, μέσω της σύνταξης των νομικών κειμένων, των συμβάσεων και βέβαια της προετοιμασίας των συνειδήσεων των πολιτών των χωρών μελών.

Ιστορική εξέλιξη

Εν αντιθέσει προς την ΕΑΚ, που καταψηφίστηκε από το Γαλλικό κοινοβούλιο, οι συνθήκες της Ρώμης επικυρώθηκαν σύντομα και χωρίς προβλήματα. Παράλληλα οι δύο συνθήκες συμπληρώθηκαν από μια σειρά πρωτοκόλλων που υπογράφτηκαν στις Βρυξέλλες στις 17 Απριλίου 1957. Την 1η Ιανουαρίου 1958 άρχισε η λειτουργία των οργάνων της ΕΟΚ. Την περίοδο αυτή η κύρια αντίδραση προερχόταν από τη Μεγάλη Βρετανία, η οποία σε συνεργασία με Σκανδιναβικές κυρίως χώρες προχώρησε το 1960 στην ίδρυση της Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελευθέρων Συναλλαγών (ΕΖΕΣ).

Παράλληλα όμως είχαν αρχίσει να προχωρούν οι εργασίες για τη συγκρότηση μιας κοινής αγοράς. Έτσι την 1η Ιανουαρίου 1959 πραγματοποιείται η κατάργηση των πρώτων τελωνειακών δασμών, ενώ από το 1961 άρχισε η επεξεργασία της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), η οποία συμφωνήθηκε τον Ιανουάριο του 1962, βασιζόμενη στην αρχή της προστασίας του αγροτικού εισοδήματος. Μέχρι την 1η Ιουλίου 1968 θα καταργούνταν όλοι οι εσωτερικοί δασμοί μεταξύ των έξι.

Από το 1958 όμως, η άνοδος του στρατηγού Σαρλ ντε Γκωλ στο προεδρικό αξίωμα δυσχέρανε την πρόοδο των εργασιών. Η πρώτη κρίση ήρθε το 1963. Στις 14 Ιανουαρίου ο Γάλλος πρόεδρος Σαρλ ντε Γκωλ ήταν κατηγορηματικός σε συνέντευξη Τύπου που έδωσε στο Μέγαρο των Ηλυσίων: "Η είσοδος της Μεγάλης Βρετανίας και άλλων χωρών εις την Κοινήν Αγοράν θα μετέβαλλεν εξ ολοκλήρου τον χαρακτήρα της ΕΟΚ, ως εφαντάσθη ταύτην η Γαλλία. Μία Ευρώπη επτά ή ένδεκα ή δεκαοκτώ χωρών θα ισοδυνάμει με κολοσσιαίαν ατλαντικήν κοινότητα, τελούσαν υπό την εξάρτησιν και τον έλεγχον των Ηνωμένων Πολιτειών, αι οποίαι θα έτεινον εις το να απορροφήσουν την ευρωπαϊκήν κοινότητα". Στο Λονδίνο, οι δηλώσεις αυτές του στρατηγού ντε Γκωλ έπεσαν σαν "βόμβα". Τρεις μέρες αργότερα, η Γαλλία προέβαλε βέτο στο θέμα της συνέχισης των διαπραγματεύσεων Ε.Ο.Κ.-Μεγάλης Βρετανίας. Η απογοήτευση ήταν διάχυτη στους τίτλους των βρετανικών εφημερίδων. "Όλα τελείωσαν" έγραψαν η Ντέιλι Μέιλ και η Ντέιλι Εξπρές. "Η Γαλλία αποκλείει τη Βρετανία από την Κοινή Αγορά" ανέφερε ψυχρά ο Guardian. Προφητική ήταν μόνο η λαϊκή Ντέιλι Μίρορ: "Όλα τελείωσαν; Η ιστορία θα περιμένει!" έγραψε στο πρωτοσέλιδό της. Η άρνηση της Γαλλίας επαναλήφθηκε το 1967. Η κρίση θα γίνει εντονότερη μετά την αποτυχία των διαπραγματεύσεων για την ΚΑΠ. Οι αντιθέσεις θα επιχειρηθεί να συμβιβαστούν το Σεπτέμβριο του 1965 με την εισαγωγή της αρχής της ομοφωνίας στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Τελικά μετά την άνοδο του Πομπιντού θα επαναληφθούν οι συζητήσεις.

Το 1965 με τη Συνθήκη Συγχώνευσης τα όργανα των ΕΚΑΧ, ΕΟΚ και ΕΥΡΑΤΟΜ θα συγχωνευθούν. Το Δεκέμβριο του 1969 θα συγκληθεί διάσκεψη κορυφής στη Χάγη, με την οποία θα αρχίσει η εφαρμογή της τελικής φάσης των προβλέψεων της συνθήκης της Ρώμης. Στη συνάντηση αυτή θα καθοριστούν οι οικονομικοί πόροι της Κοινότητας, οι όροι χρηματοδότησης της ΚΑΠ, το εύρος των εξουσιών των κοινοτικών οργάνων και οι όροι διεύρυνσης της Κοινότητας.

Από τη δεκαετία του 1960 η ΕΟΚ θα αρχίσει να αναπτύσσει σχέσεις τρίτες χώρες. Το 1959 η Ελλάδα και το 1961 η Τουρκία υποβάλλουν αίτηση συνδέσεως. Το 1963 υπογράφει με δεκαοκτώ αφρικανικές χώρες τη Σύμβαση της Γιαουντέ με την οποία εξασφαλιζόταν η πενταετής συνεργασία μεταξύ των συμβαλλομένων μερών. Το 1975 υπογράφεται η σύμβαση της Λομέ για την οικονομική συνεργασία μεταξύ της ΕΟΚ με 45 αναπτυσσόμενες χώρες της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού. Σταδιακά μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1970 θα υπογραφούν πάνω από 250 διμερείς συμφωνίες μεταξύ Κοινότητας και τρίτων χωρών.

Η ΕΟΚ της Συνθήκης του Μάαστριχτ

Στη διάσκεψη των Παρισίων το 1974 συμφωνήθηκε η ίδρυση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης. Λίγο αργότερα (1976) ιδρύεται και το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα. Από το 1985 εγκαινιάζεται η εις βάθος τροποποίηση των ιδρυτικών συνθηκών με σκοπό την εμβάθυνση της ενοποίησης. Το 1986 υιοθετείται από την επιτροπή η ευρωπαϊκή σημαία. Το Φεβρουάριο του 1986 υπογράφεται η Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη με την οποία θεσμοθετούνται οι αναγκαίες ρυθμίσεις για την εγκαθίδρυση της ενιαίας αγοράς. Παράλληλα παραχωρούνται περισσότερες εξουσίες στα κοινοτικά όργανα για τη διαμόρφωση πολιτικής.

Παράλληλα κατά τις δεκαετίες του 1970 και του 1980 η ΕΟΚ σταδιακά επεκτείνεται με την ένταξη σ' αυτήν του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ιρλανδίας και της Δανίας το 1973, της Ελλάδας το 1981 και της Ισπανίας και της Πορτογαλίας το 1986.

Το Φεβρουάριο του 1992 στο Μάαστριχτ της Ολλανδίας υπογράφεται από τις αντιπροσωπείες των 12 κρατών μελών η ομώνυμη συνθήκη με την οποία ιδρύεται η Ευρωπαϊκή Ένωση. Με την ίδια συνθήκη αφαιρείται από τον τίτλο της Κοινότητας ο προσδιορισμός Οικονομική, σηματοδοτώντας τη μετεξέλιξή της στο σπουδαιότερο τμήμα του πρώτου από τους τρεις πυλώνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Χρονοδιάγραμμα των συνθηκών

Από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, κυρίαρχα ευρωπαϊκά κράτη έχουν συνάψει συνθήκες και ως εκ τούτου συνεργάστηκαν και εναρμόνισαν πολιτικές (ή συνέδεσαν την κυριαρχία) σε έναν αυξανόμενο αριθμό τομέων, στο έργο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης ή στην οικοδόμηση της Ευρώπης (γαλλικά: la construction européenne). Το ακόλουθο χρονοδιάγραμμα περιγράφει τη νομική έναρξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) - το κύριο πλαίσιο για αυτήν την ενοποίηση. Η ΕΕ κληρονόμησε πολλές από τις σημερινές της ευθύνες από τις Ευρωπαϊκές Κοινότητες (ΕΚ), οι οποίες ιδρύθηκαν τη δεκαετία του 1950 στο πνεύμα της Διακήρυξης Σουμάν.

Υπόμνημα:   Υ: υπογραφή   Ι: θέση σε ισχύ   Τ: τερματισμός   Λ: λήξη     de facto αντικατάσταση   Σχετ. με πλαίσιο ΕΚ/ΕΕ:    de facto εντός    εκτός

Ευρωπαϊκη Ενωση (ΕΕ)

[Συν.]

Ευρωπαϊκες Κοινοτητες (ΕΚ)

(1ος πυλώνας)

Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας (ΕΚΑΕ ή Ευρατόμ)

[Συν.]

/ / / Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα (ΕΚΑΧ)

(Περιοχή αρμοδιοτήτων)

Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ)

Κανόνες Σένγκεν

Ευρωπαϊκή Κοινότητα (ΕΚ)

'TREVI'

Δικαιοσύνη και Εσωτερικές Υποθέσεις (ΔΕΥ, 2ος πυλώνας)

/ Βορειοατλαντική Συμμαχία (NATO)

[Συν.]

Αστυνομική και Δικαστική Συνεργασία σε Ποινικές Υποθέσεις (ΑΔΣΠΥ, 2ος π.)

Αγγλογαλλική συμμαχία

[Αμυντικά πέρασε στο NATO]

Ευρωπαϊκή Πολιτική Συνεργασία (ΕΠΣ)

Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ, 3ος πυλώνας)

Δυτική Ένωση (ΔΕ)

/ Δυτική Ευρωπαϊκή Ένωση (WEU)

[Καθήκοντα που καθορίστηκαν μετά την επανενεργοποίηση της ΔΕΕ το 1984 και πέρασαν στην ΕΕ]

[Κοινωνικοπολιτικά πέρασε στο ΣτΕ]

[Συν.]

Συμβούλιο της Ευρώπης (ΣτΕ)

Συνθήκη Δουνκέρκης Υ: 4 Μαρτίου 1947 Ι: 8 Σεπτεμβρίου 1947 Λ: 8 Σεπτεμβρίου 1997

Συνθήκη Βρυξελλών Υ: 17 Μαρτίου 1948 Ι: 25 Αυγούστου 1948 Τ: 30 Ιουνίου 2011

Συνθήκες Λονδίνου και Ουάσινγκτον Υ: 5 Μαΐου/4 Απριλίου 1949 Ι: 3 August/24 Αυγούστου 1949

Συνθήκες Παρισιού: ΕΚΑΧ και ΕΑΚ Υ: 18 Απριλίου 1951/27 Μαΐου 1952 Ι: 23 Ιουλίου 1952/— Λ: 23 Ιουλίου 2002/—

Πρωτόκολλο τροποποίησης και ολοκλήρωσης Συνθήκης Βρυξελλών Υ: 23 Οκτωβρίου 1954 Θ: 6 Μαΐου 1955

Συνθήκες Ρώμης: ΕΟΚ και ΕΚΑΕ Υ: 25 Μαρτίου 1957 Θ: 1 Ιανουαρίου 1958

Συμφωνία ΔΕΕ-ΣτΕ Υ: 21 Οκτωβρίου 1959 Ι: 1 Ιανουαρίου 1960

Συνθήκη (Συγχώνευσης) Βρυξελλών Υ: 8 Απριλίου 1965 Ι: 1 Ιουλίου 1967

Έκθεση Νταβινιόν Υ: 27 Οκτωβρίου 1970

Συμπεράσματα Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Υ: 2 Δεκεμβρίου 1975

Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη (ΕΕΠ) Υ: 17/28 Φεβρουαρίου 1986 Ι: 1 Ιουλίου 1987

Συνθήκη και Σύμβαση Σένγκεν Υ: 14 Ιουνίου 1985/19 Ιουνίου 1990 Ι: 26 Μαρτίου 1995

Συνθήκη του Μάαστριχτ Υ: 7 Φεβρουαρίου 1992 Ι: 1 Νοεμβρίου 1993

Συνθήκη Άμστερνταμ Υ: 2 Οκτωβρίου 1997 Ι: 1 Μαΐου 1999

Συνθήκη Νίκαιας Υ: 26 Φεβρουαρίου 2001 Ι: 1 Φεβρουαρίου 2003

Συνθήκη Λισσαβώνας Υ: 13 Δεκεμβρίου 2007 Ι: 1 Δεκεμβρίου 2009

Βιβλιογραφία

• Γέμτος Α. Π., «Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα», Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα, 25, 158-160, Αθήνα 1996.
• Ελευθεροτυπία,Ιστορικά, 240 (10 Ιουνίου 2004).
• Ιωακειμίδης Π., «Ευρωπαϊκή Ένωση-Ευρωπαϊκή Κοινότητα», Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα, 25, 147-155, Αθήνα 1996.
• —, Ευρωπαϊκή Πολιτική Ένωση, Αθήνα 1993.
• Μαρδάς Δημήτρης, «Ευρωπαϊκή ενότητα», Ιστορία, 152 (Φεβρουάριος 1981, 96-99.
• Ντόκος Π. Θάνος, «30 χρόνια ΕΟΚ», Ιστορία, 244 (Οκτώβριος 1988), 26-34.
• Pineau Christian, «Η Συνθήκη της Ρώμης για την Ευρωπαϊκή Κοινότητα», Ιστορία, 108 (Ιούνιος 1977), 32-34.
• Τσούκαλης Λ., Η Νέα Ευρωπαϊκή Οικονομία, Αθήνα 1994.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• ΕΟΚ: 20 χρόνια (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)
• Ευρώπη: Κερδίσαμε την ένταξη (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)
• Υπογραφή της Συνθήκης Ένταξης της Ελλάδος στην ΕΟΚ (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)